Jaarprogramma 2019-2020
Arm en rijk in de genealogie
Lezing door: Anton Neggers
Maandag 25 november 2019 om 20.00 uur
Locatie: Villa Ganita, Nijmeegsestraat 19, Gendt
“De geschiedenis van een of andere gewone familie, hoe nederig ook, over vijf of zes generaties volledig vertaald, zou een beter beeld geven van de toestand en de vooruitgang der maatschappij dan de meest doorwrochte verhandeling” Robert Southey (1774-1843).
Een stamboom is méér dan een verzameling namen, data en plaatsen. Er zijn veel manieren om van een stamboom een uitgebreide familiegeschiedenis te maken. Bijzondere bronnen, historisch onderzoek, maar ook uw eigen familiearchief kunnen u daarbij helpen. In een familiegeschiedenis spelen niet alleen mensen, maar ook hun bezittingen, levensomstandigheden en belangrijke gebeurtenissen een rol.
In deze lezing staat het thema arm en rijk centraal. We kijken hoe we bezit en welvaart kunnen terugvinden in de archieven. Aan de orde komen onder andere eigendom, armenzorg, belastingen en de bronnen waarin we hiervan sporen kunnen terugvinden.
Anton Neggers (Boxtel, 1959) is jurist en werkzaam in het hoger beroepsonderwijs.
Als genealoog en regionaal historicus is hij met name gespecialiseerd in de geschiedenis van de Meierij van ‘s-Hertogenbosch. Anton publiceert over genealogie en regionale geschiedenis, over onderwerpen als het plaatselijk bestuur in de achttiende eeuw, de politieke reformatie en strafprocesrecht.
Zijn artikelen verschenen onder andere in Campinia, de Brabantse Leeuw, InBrabant en Gens Nostra. In 2007 verscheen zijn boek Schelmen en Hontsvotten Werck, over de moord op de drossaard van Oirschot in 1735.
Oorlogsoperaties van 17 september tot mei 1945 in de Betuwe
Lezing door Bauke Huisman
Vrijdag 17 januari om 20.00 uur
Grote zaal Providentia, Dorpstraat, Gendt
Bauke Huisman, medeoprichter van het Betuws Oorlogs Informatie Centrum (BOIC), geeft een overzicht van de militaire operaties in WOII in de oostelijke Betuwe. Hij heeft zich daarin gespecialiseerd en door de lezing krijgt men een totaalplaatje van de operaties tussen september 1944 en mei 1945 van de geallieerde troepenbewegingen. De daarmee samenhangende gebeurtenissen zoals bijv. de slag om Elst, het bombardement op Gendt en de verwoesting ervan komen aan de orde. Daarbij besteedt hij ook aandacht aan het lot van de burgerbevolking. Bauke is verbonden met en vaak te vinden in Oorlogsmuseum Niemandsland, dat gelegen is naast ons kringgebouw. Niemandsland toont veel voorwerpen van onze regio uit de Tweede Wereldoorlog.
Zeker een bezoek waard.
Weekeinde Oorlog en Vrede 17 t/m 19 januari 2020
De Gendtse viering van 75 jaar vrijheid start op 17 januari met de heropening van museum Niemandsland. Het hele weekeinde van 17 t/m 19 januari staan daar vanwege vernieuwing van het museum met nieuwe indeling en ‘nieuwe’ voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog tal van activiteiten op het programma, zoals een bezoek van schoolklassen en een optreden van de Schutterij.
Schutterij, Parochie Maria Magdalena, Niemandsland, leerlingen van de Tuin van de Vrijheid en onze kring hebben de handen ineen geslagen om
er een bijzonder weekeind van te maken. Want ’s avond op 17 januari is er dus een lezing van de kring over de oorlogsoperaties (zie hiervoor) en op zaterdag 18 januari is er waarschijnlijk zowel ’s middags als ’s avonds een vrijheidsviering in Providentia met filmbeelden en oude foto’s die laten zien hoe de toestand in Gendt voor en na de Tweede Wereldoorlog was, afgewisseld met verhalen uit die tijd. Dit alles wordt muzikaal begeleid door de Schutterij. Het exacte programma wordt nog in de pers en op de nieuwsblog op onze website tegen december bekend gemaakt. Het wordt een weekeinde om nooit te vergeten en in ieder geval bij te wonen.
Onderwijs in Gendt
Lezing door Geert Visser
Donderdag 19 maart 2020 om 20.00 uur
Blauwe zaal, SKC De Leemhof, Dorpstraat, Gendt
Er zijn maar weinig zaken in ons land waar iedere bewoner mee te maken krijgt. Eén daarvan is de lagere school. (Sinds 1985 bestaat dit schooltype officieel niet meer, maar speken we van basisschool, de integratie van kleuter- en lager onderwijs.) Iedereen die dit leest heeft op een lagere school gezeten; de één met meer plezier dan de ander, maar herinneringen aan die tijd hebben we allemaal. Er was een tijd dat naar school gaan helemaal niet zo vanzelfsprekend was. Voordat op 1 januari 1901 de leerplicht werd ingevoerd mochten ouders kiezen of ze hun kinderen naar school stuurden. Vooral in de zomer hielden ze hun kinderen thuis om mee te helpen op het (boeren)bedrijf of (tot 1874) te werken op een van de Gendtse steenfabrieken. Kinderen konden wel naar school. Vanaf 1801 bestaat de (openbare) lagere school, ook in Gendt. Voor die tijd kregen protestantse kinderen enig onderwijs van de koster van de hervormde kerk. Katholieke scholieren waren aangewezen op het schooltje van meester Janssen in Hulhuizen.
In deze lezing vertelt Geert Visser de geschiedenis van het onderwijs in Gendt. Naast de hierboven genoemde onderwerpen gaat het onder meer over de verschillende schoolgebouwen en hun inrichting, de leerkrachten (zoals de spraakmakende juffrouw Klöpner en meester Dinnissen) en de ontwikkeling van het bijzonder (katholiek en protestants) en openbaar onderwijs. Zo kregen de Gendtse meisjes vanaf eind 1911 een katholieke school en de jongens in 1932. Vanaf dat jaar was er ook een hervormde school. Het openbaar onderwijs verdween om precies vijftig jaar later met de Tichelaar terug te keren.
Naast het kleuter- en lager onderwijs kende Gendt twee vormen van voortgezet onderwijs: de meisjes-vglo van juffrouw Willems en de landbouwschool van mijnheer Oude Ophuis. Beide schooltypen waren geen lang leven beschoren in het dorp. Hoe dat zit – en veel andere dingen – hoort u op de lezing.
Excursie: Vrijheidsmuseum Groesbeek
Zondag 17 mei 14.00 uur
Wylerbaan 4 Groesbeek
Het bevrijdingsmuseum in Groesbeek is vernieuwd en heet nu Vrijheidsmuseum. In dit jaar van de herdenking van 75 jaar bevrijding leek ons een bezoek daaraan op zijn plaats. Meestal kan gecarpoold worden vanaf Villa Ganita. Deelnemers betalen € 5,- of bezoeken het gratis met een Museumjaarkaart. U wordt verzocht deze dan mee te nemen. Voor wie wil is er een rondleiding waar maximaal 20 mensen aan kunnen deelnemen.
Verdere info volgt.
